Οι βαλκανικοί πόλεμοι και η θετική έκβασή τους αποτέλεσαν για τον ελληνισμό εκείνης της εποχής ένα ιδιαίτερα χαρμόσυνο και σημαντικό γεγονός. Οι εξελίξεις και η έκβαση του πολέμου ρύθμιζαν καθοριστικά τη ζωή της χώρας. Ακόμη και η οικονομική καθώς και η πολιτιστική δραστηριότητα κινούνταν γύρω από τον πόλεμο.
Ανταποκρίσεις σε εφημερίδες, φωτογραφίες, θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, μαρτυρίες και νέα έτρεχαν ταχύτατα. Μέσα σ’ όλα αυτά η ανάγκη για εικόνες ίσως ήταν η πιο μεγάλη. Τα πιο δημοφιλή εικονογραφημένα μέσα εκείνης της εποχής και με ευρεία απήχηση ήταν οι καρτ ποστάλ, οι οποίες τυπώνονταν σε χιλιάδες για να ικανοποιήσουν πρώτα τις ανάγκες του στρατού για αλληλογραφία και μετά την τέρψη του κόσμου.
Η εικονογράφηση στις περισσότερες από αυτές τις καρτ ποστάλ βασιζόταν στις λαϊκές χρωμολιθόγραφες αφίσες της εποχής. Οι εικόνες ήταν εξ’ ολοκλήρου φανταστικές, καθώς οι λαϊκοί ζωγράφοι τις ζωγράφιζαν μακριά από τα πεδία των μαχών, με βάση μόνο τις περιγραφές των εφημερίδων. Άλλωστε η δίψα του αθηναϊκού κοινού, που περίμενε να δει με τα μάτια του τις ηρωικές μάχες που διάβαζε καθημερινά με ενθουσιασμό, ήταν μεγάλη.
Μέσα σ’ αυτό το γενικό κλίμα κυκλοφόρησε λίγο μετά την απελευθέρωση της Κοζάνης από τις εκδόσεις Μ.Ν. Μιχαλόπουλος στην Αθήνα η πρώτη καρτ ποστάλ της ελεύθερης Κοζάνης με το εξής παράδοξο: να δείχνει ότι στην Κοζάνη υπάρχουν δύο οθωμανικά τζαμιά!
Προφανώς η ασφυκτική πίεση των εξελίξεων και η ανάγκη για γρήγορη έκδοση ώθησε τον τυπογράφο να κάνει μία εντελώς φανταστική απεικόνιση, αν και ήταν γνωστό από τις εφημερίδες της εποχής πως η Κοζάνη δεν έχει τζαμί. Στο γεγονός αυτό ήρθε να προστεθεί και η αντίδραση όσων γνώριζαν τα της Κοζάνης, με αποτέλεσμα τα αντανακλαστικά του εκδότη να φανούν ταχύτητα προχωρώντας άμεσα σε διόρθωση του λάθους. Μη μπορώντας λοιπόν να ρθει στην Κοζάνη για να τη φωτογραφήσει, πήρε μία άποψη από την πρώτη καρτ ποστάλ της πόλης, η οποία επίσης είχε εκδοθεί στην Αθήνα το 1904, και κάνοντας χρήση των τεχνικών της εποχής προχώρησε σε νέα έκδοση. Θα λέγαμε δηλαδή ότι κατά κάποιον τρόπο χρησιμοποίησε το photoshop της εποχής. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό πως από τις δύο καρτ ποστάλ η πιο διαδεδομένη είναι η διορθωμένη, ενώ αυτή που αποτυπώνει την Κοζάνη με τζαμί, χαρακτηρίζεται έως και σπάνια.
 |
H άποψη από την πρώτη καρτ ποστάλ της Κοζάνης
με την οποία έκανε φωτομοντάζ
ο εκδότης της κάρτας της απελευθέρωσης
|
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχηθώ σε όλους μας χρόνια πολλά για την επέτειο της απελευθέρωσης. 102 χρόνια μετά και στο ξεκίνημα ενός νέου αιώνα ανεξαρτησίας, η προάσπιση των ατομικών ελευθεριών και ο περιορισμός της ισχύoς του κράτους προβάλλουν ως ο επόμενος στόχος. Ήρθε η ώρα και χρειάζεται δουλειά πολλή. Καλή δύναμη.
 |
Τσιομπάνος Γιάννης
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου