Ο φόβος των γηρατειών: γιατί κάποιοι θέλουν να πεθαίνουν νέοι;

Γιατί σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, υπάρχουν άνθρωποι που επιθυμούν να φύγουν από τη ζωή νωρίτερα από το προσδοκώμενο;
Σε αυτό το ερώτημα επιχείρησε να απαντήσει ομάδα ερευνητών από το Κέντρο Γήρανσης Robert N. Butler του Πανεπιστημίου Κολούμπια, πραγματοποιώντας μία ανάλυση παλινδρόμησης με βάση δεδομένα από ένα μεγάλο δείγμα νεαρών ενηλίκων και μεσηλίκων, τα συμπεράσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν σε μελέτη
 στο επιστημονικό περιοδικό Ageing and Society.
Στη μελέτη, οι ερευνητές παρέχουν περιγραφικά δεδομένα σχετικά με το πόσο ελπίζουν να ζήσουν οι ενήλικες, αλλά σημαντικότερα, αναφέρουν ότι εντόπισαν έναν από τους λόγους που οδηγεί μερίδα ανθρώπων να δηλώνει ότι θέλει να πεθάνει πριν τη συμπλήρωση των ετών που αντιστοιχούν στο μέσο προσδόκιμο ζωής.

Ο φόβος του γήρατος μπορεί, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, να υπερνικά τον φόβο του θανάτου.

Πόσο θέλουν να ζήσουν οι σύγχρονοι ενήλικες;

Για να καταλήξουν σε συμπεράσματα, οι ερευνητές πραγματοποίησαν έρευνα με τη συμμετοχή 1631 Αμερικανών ενηλίκων, ηλικίας 18 έως 64 ετών. Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων ήταν τα 42 έτη, το 33% ήταν απόφοιτοι Πανεπιστημίου και το 50%, γυναίκες. Κλήθηκαν να απαντήσουν σε μία σειρά ερωτημάτων, μεταξύ αυτών και στο ερώτημα μέχρι ποια ηλικία θα προτιμούσαν να ζήσουν.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, περισσότεροι από ένας στους έξι δήλωσαν ότι επιθυμούν να πεθάνουν σε ηλικία μικρότερη από το μέσο προσδόκιμο ζωής ενός υγιούς ανθρώπου, ήτοι τα 80 έτη. Ένας στους τρεις δήλωσε ότι θέλει να ζήσει τουλάχιστον μέχρι τα 80, το ένα τέταρτο ανέφερε ότι επιθυμεί να φτάσει από 90 έως 99 ετών και οι υπόλοιποι, περίπου 25%, ότι θέλουν να ξεπεράσουν τα 100.

Η ανάλυση των απαντήσεων των συμμετεχόντων, οδήγησε στη διαπίστωση ότι το κυριότερο χαρακτηριστικό των ανθρώπων που στη σχετική ερώτηση απαντούσαν ότι ήθελαν να πεθάνουν νωρίτερα από το μέσο προσδόκιμο ζωής (<80 ετών), ήταν ότι είχαν λιγότερες θετικές προσδοκίες από τα δικά τους γηρατειά.

Αντιθέτως, όσοι απαντούσαν ότι ήθελαν να ζήσουν μέχρι ηλικίες μεγαλύτερες (90-99 χρόνια) ή πολύ μεγαλύτερες (100+) από το προσδόκιμο ζωής, ήταν εκείνοι οι οποίοι είχαν λιγότερες αρνητικές προσδοκίες από τη ζωή τους στην τρίτη ηλικία.

Πολλοί φοβούνται περισσότερο το γήρας από τον θάνατο

Οι ερευνητές, όπως σημειώνεται σε σχετικό δελτίο τύπου, επιβεβαίωσαν πως οι απαντήσεις των συμμετεχόντων σχετικά με την επιθυμία τους να ζήσουν περισσότερο ή λιγότερο από το προσδοκώμενο δεν είχαν καμία σχέση ούτε εξαρτιόνταν από την ηλικία, το φύλο, την εκπαίδευση, την υγεία, τα επίπεδα ευτυχίας ή άλλα κοινωνικό-δημογραφικά χαρακτηριστικά.

Με άλλα λόγια, το πώς περιμένει κάθε άνθρωπος να είναι τα ύστερα χρόνια του επηρεάζει το κατά πόσο θέλει να ζήσει λιγότερο ή περισσότερο. "Τα στοιχεία παρέχουν αποδείξεις ότι οι πεσιμιστικές προσδοκίες για τη ζωή στην τρίτη ηλικία μπορούν να υπονομεύσουν την επιθυμία να ζήσει κανείς μέχρι και περισσότερο από το μέσο προσδόκιμο ζωής", γράφουν οι ερευνητές. 

"Ενδιαφερόμασταν ιδιαίτερα να δούμε κατά πόσο τα χρόνια που θέλουν να ζήσουν οι άνθρωποι συνδέονται με τις προσδοκίες τους για το πώς θα είναι η ζωή τους στα γηρατειά", δήλωσε ο Vegard Skirbekk, ένας εκ των ερευνητών και καθηγητής στο Κολούμπια. "Φαίνεται ότι πολλοί φοβούνται περισσότερο να γεράσουν από ό,τι φοβούνται να πεθάνουν".

Όσο αφορά την αιτία που ο φόβος του γήρατος για κάποιους είναι μεγαλύτερος από τον φόβο του τέλους της ζωής τους, η έτερη ερευνήτρια, Δρ Catherine Brown, παρατήρησε ότι "Οι άνθρωποι που αγκαλιάζουν τη στάση 'καλύτερα να πεθάνω νέος', μπορεί να υποτιμούν την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν τα αρνητικά της τρίτης ηλικίας και να βρουν πηγές ευημερίας".

"Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι", έγραψε ο Καβάφης, στρεφόμενος στην ποίηση σε μία προσπάθεια να μείνει δυνατός απέναντι στα γηρατειά. Με την Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων να πλησιάζει, ωστόσο, τα τελευταία στοιχεία για την τρίτη ηλικία στη χώρα μας οδηγούν αβίαστα στο ερώτημα "πού μπορούν να στραφούν οι σύγχρονοι Έλληνες";

pathfinder